Składkami ZUS, zgodnie z brzmieniem ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nazywamy składki płacone przez osoby fizyczne podlegające co najmniej jednemu z czterech możliwych ubezpieczeń społecznych. Ich wysokość jest wyrażona w formie stopy procentowej i stanowi taką samą wartość dla wszystkich ubezpieczonych.
Wyjątek stanowi jedynie składka na ubezpieczenie wypadkowe, dla której wysokość jest szacowana w zależności od kategorii płatnika, rodzaju wykonywanej pracy, stopnia zagrożenia zawodowego, a w konsekwencji skutków, jakie one mogą one wywołać. Największy udział procentowy w składkach do ZUS stanowią składki na ubezpieczenie emerytalne. Aktualna stopa procentowa dla tego typu ubezpieczenia wynosi 19,52% podstawy wymiaru.
Od lutego 2012 wzrosła też stopa procentowa składki na ubezpieczenie rentowe z dotychczasowych 6% do 8% podstawy wymiaru. Stopa procentowa ubezpieczenia wypadkowego jak dotąd od 1999 roku utrzymuje się na stałym poziomie i wynosi 2,45%. Dla ubezpieczenia wypadkowego ze względu na wprowadzone zmiany różnicowania stopy procentowej od ryzyka zawodowego, stopa procentowa waha się w granicach od 0,4% do 8,12% podstawy wymiaru.
Podstawą wymiaru wyżej omówionych składek jest przychód deklarowany bądź też rzeczywisty. W każdym miesiącu składki na ubezpieczenie społeczne zostają liczone, pobierane a następnie przekazywane do ZUS. Czyni to zwykle osoba albo jednostka organizacyjna, którą określa się mianem płatnika składek. W zdecydowanej większości stanowią tą grupę pracodawcy, jednak obok nich występują również organizacje, które wypłacają świadczenia i zasiłki socjalne oraz osoby ubezpieczone, które są zobligowane do samodzielnego opłacania składek.
